Mobility as a Service: de toekomst van onze (zakelijke) mobiliteit
De trend is onomkeerbaar: we gaan steeds meer delen en collectief consumeren. Succesvolle voorbeelden van de opkomende deeleconomie als Airbnb en Spotify laten zien dat het mogelijk is. Ondanks de weerstand in het begin, hebben deze diensten een systeemverandering gerealiseerd die nu ook op andere terreinen navolging krijgt. Zo ook op het vlak van de mobiliteit.
De mobiliteitsmarkt heeft een gigantisch potentieel. Alleen in Nederland al besteden we ruim 40 miljard aan mobiliteit. Zo is mobiliteit, na huisvesting, de grootste kostenpost van een gemiddeld Nederlands huishouden. En de eigen auto slokt verreweg het grootste deel van ons reisbudget op.
De tijd is rijp voor een systeemverandering
Te weinig of te dure parkeerplaatsen in de stadscentra, de milieuproblematiek (CO2, fijnstof, etc.) en de hoge kosten van autobezit maken de tijd rijp voor een systeemverandering. Autobezit wordt veel minder aantrekkelijk als je mobiliteitsdiensten af kunt nemen bij serviceproviders die jou de meest optimale vervoersmix bieden voor je reis van A naar B.
Deze nieuwe kijk op mobiliteit noemen we Mobility as a Service (MaaS).
Een definitie:
Mobility as a Service staat voor een transitie in mobiliteit, waarbij de consument mobiliteit inkoopt, in plaats van te investeren in transportmiddelen.
Voordelen MaaS
- Milieuwinst door efficiëntere inzet van vervoersmiddelen: waarom zou je met de auto naar Groningen reizen als je in de trein rustig door kunt werken?
- Minder auto’s op de weg betekent minder files en minder parkeerplekken in de stad
- Gezondheidswinst door schonere lucht, meer wandel- en fietskilometers en minder ‘reisstress’
- Kortere reistijden door optimale vervoersmix voor ieder reistraject
In de meest zuivere situatie (dus zonder bezit van een eigen vervoersmiddel) kun je bij MaaS via de serviceprovider gebruikmaken van OV, (deel)auto’s en deelfietsen, taxi, Uber en carsharing oplossingen. Maar omdat we nog vrijwel allemaal een eigen (lease)auto en fiets hebben, zal er voorlopig nog sprake zijn van een hybride situatie waarbij ook de eigen vervoersmiddelen worden ingezet.
Kritische succesfactoren MaaS
Niet iedereen is al klaar voor de systeemverandering die noodzakelijk is voor MaaS. Zo hebben veel mensen moeite om afscheid te nemen van de eigen (lease)auto. Daarnaast is koppeling tussen reserverings- en betalingssystemen van tientallen vervoerders noodzakelijk. Dat betekent een enorme uitdaging, zowel op het vlak van de IT als op het vlak van de samenwerking tussen de verschillende vervoerders.
Wat betekent MaaS voor de zakelijke mobiliteit?
Medewerkers vinden het steeds belangrijker om zelf te bepalen hoe ze hun mobiliteit invullen. Daarbij is niet de leaseauto, maar de mobiliteitsbehoefte het uitgangspunt. Ze willen zelf hun ideale vervoersmix samenstellen afhankelijk van de reis die ze gaan maken. Een leaseauto kan daarvan onderdeel zijn, maar dat hoeft niet. Er zijn genoeg situaties dat een auto helemaal niet handig is.
MaaS en het persoonlijk mobiliteitsbudget
Wat je ziet is dat veel werkgevers hun medewerkers inmiddels een persoonlijk mobiliteitsbudget geven in plaats van een leasebudget. Met dit budget krijgen zij de vrijheid om hun zakelijke mobiliteit zelf in te richten. Zo stimuleert het persoonlijke mobiliteitsbudget de ontwikkeling van MaaS voor de zakelijke markt. En andersom.
Zoals ik hiervoor al aangaf ligt de grootste uitdaging op het vlak van de IT. Wat je niet wilt is dat het persoonlijke mobiliteitsbudget een enorme administratieve last creëert voor de werkgever en werknemer. Als alle verschillende vervoersaanbieders apart gedeclareerd, geadministreerd en in het salarissysteem verwerkt moeten worden, ontstaat een onwerkbare situatie.
MobiPlan brengt MaaS dichterbij
Gelukkig staat de markt niet stil en zijn er inmiddels gebruiksvriendelijke digitale tools ontwikkeld die de verwezenlijking van MaaS dichterbij brengen. Zoals bijvoorbeeld MobiPlan. Via een app en mobiliteitskaart ontsluit deze tool alle vormen van mobiliteit (OV, deelauto en -fiets, taxi, etc.) en organiseert de administratieve afhandeling ervan. Geregistreerde kilometers krijgen automatisch de juiste vergoeding mee en de reiskostendeclaraties kunnen gekoppeld worden aan je salarisadministratie. MobiPlan werkt zowel met als zonder persoonlijk mobiliteitsbudget. Kortom: een gebruiksvriendelijke tool die flexibele zakelijke mobiliteit faciliteert en de administratieve afhandeling organiseert.
